Thế giới game đang chứng kiến một cuộc chiến pháp lý căng thẳng và phức tạp, không chỉ dừng lại ở việc sao chép nhân vật hay mã nguồn. Tâm điểm của vụ việc là tựa game Palworld của nhà phát triển Pocketpair, đang đối mặt với gã khổng lồ ngành công nghiệp game Nintendo. Cuộc đối đầu này không chỉ gói gọn tại Nhật Bản mà đã lan rộng sang Hoa Kỳ, nơi những rủi ro pháp lý và hậu quả tiềm tàng có thể thay đổi cục diện ngành game. Thay vì tập trung vào cáo buộc vi phạm bản quyền truyền thống, Nintendo đang dồn sức theo đuổi một chiến lược táo bạo hơn nhiều: khẳng định quyền sở hữu đối với các cơ chế gameplay cơ bản và rộng hơn là kiểm soát toàn bộ thể loại game “săn quái vật” thông qua hệ thống bằng sáng chế. Đây là một động thái chưa từng có tiền lệ, đặt ra câu hỏi lớn về giới hạn của sở hữu trí tuệ và quyền tự do sáng tạo trong lĩnh vực trò chơi điện tử.
Nguyên nhân Nintendo “gây hấn” với Palworld
Khác với những tranh chấp bản quyền thông thường về việc sao chép nhân vật hoặc mã nguồn, vấn đề cốt lõi mà Nintendo đang nhắm vào Palworld là nỗ lực khẳng định quyền sở hữu đối với các cơ chế gameplay cơ bản trong thể loại game “săn quái vật”. Nintendo, một công ty nổi tiếng về sự nghiêm ngặt trong việc bảo vệ tài sản trí tuệ, đã đi xa hơn nhiều so với những gì cộng đồng game thủ có thể tưởng tượng.
Công ty này được cho là đã sử dụng nguồn lực khổng lồ của mình để tạo ra hàng loạt bằng sáng chế, nhằm mục đích kiểm soát chặt chẽ thể loại săn quái vật. Những vấn đề pháp lý giữa hai công ty đã đi đến mức Nintendo có hàng chục bằng sáng chế bị bác bỏ, nhưng chúng lại có nhiều điểm tương đồng với Palworld. Câu hỏi thực sự đặt ra là liệu Palworld có thể vượt qua tình thế này, và liệu các tập đoàn lớn có nên bị giám sát chặt chẽ hơn khi họ kiện các studio indie nhỏ.
Nintendo đã tích cực thực hiện các hành động pháp lý chống lại Pocketpair, nhà phát triển của Palworld, với cáo buộc vi phạm bằng sáng chế. Nỗ lực này bắt đầu khi Nintendo đệ đơn kiện tại Nhật Bản, nhắm vào ba bằng sáng chế cụ thể liên quan đến các yếu tố gameplay tương tự trong cả Pokémon và Palworld. Các bằng sáng chế này tập trung vào cách bắt nhân vật trong game, cũng như cơ chế cưỡi và chuyển đổi giữa các thú cưỡi khác nhau.
Nintendo vẫn đang tìm kiếm một khoản bồi thường tài chính đáng kể, lệnh ngừng phân phối Palworld và bồi thường thiệt hại cho các hành vi vi phạm bị cáo buộc. Đồng thời, Nintendo cũng đang theo đuổi hành động pháp lý tại Hoa Kỳ. Công ty đã đệ trình một số đơn xin cấp bằng sáng chế nhắm vào các tính năng gameplay mà Palworld cũng sở hữu.
Ảnh quảng bá game Palworld với người huấn luyện và quái vật đứng trước một tòa tháp hùng vĩ.
Một số đơn này được nộp trước khi Palworld được phát hành, trong khi những đơn khác được gửi sau đó, nhằm xây dựng một danh mục bằng sáng chế mạnh mẽ tại Hoa Kỳ. Mục tiêu của tất cả các bằng sáng chế này về cơ bản là không cho phép bất kỳ công ty nào khác, không chỉ Pocketpair, sử dụng các tính năng tương tự Pokémon. Đây không chỉ là về một tính năng hay một cơ chế; đây giống như một nỗ lực để độc quyền hóa cả một thể loại game.
Những hành động này cho thấy Nintendo đang thực hiện một chiến dịch pháp lý được lên kế hoạch cẩn thận và hết sức quyết liệt. Bằng cách nộp nhiều đơn xin cấp bằng sáng chế một cách nhanh chóng, cả trước và sau khi Palworld ra mắt, Nintendo đang cố gắng khẳng định quyền sở hữu trí tuệ của mình và hạn chế cạnh tranh. Chiến lược tập trung vào bằng sáng chế thay vì vi phạm bản quyền truyền thống cho thấy một lựa chọn có chủ đích để tập trung vào các cơ chế game cụ thể thay vì thiết kế nhân vật. Điều này là do thiết kế có thể thay đổi, nhưng cơ chế là cốt lõi của gameplay.
Văn phòng Sáng chế Hoa Kỳ: “Cửa ải” khó nhằn của Nintendo
Văn phòng Sáng chế và Nhãn hiệu Hoa Kỳ (USPTO) đã tỏ ra cẩn trọng và kỹ lưỡng trong việc xem xét các đơn xin cấp bằng sáng chế của Nintendo liên quan đến Palworld. USPTO đã bác bỏ nhiều yêu cầu vì họ nhận thấy chúng thiếu tính độc đáo hoặc khả năng sáng tạo. Điều này cho thấy USPTO đang đánh giá một cách nghiêm túc giá trị của các yêu cầu cấp bằng sáng chế của Nintendo, dẫn đến một con đường đầy rủi ro.
Một ví dụ điển hình là Đơn xin cấp bằng sáng chế Hoa Kỳ số 18/652,883, tập trung vào tính năng “chuyển đổi mượt mà” giữa các vật thể cưỡi trong game. Nintendo đã đệ trình 23 yêu cầu, nhưng USPTO đã bác bỏ 22 trong số đó vì không đủ tính mới hoặc sáng tạo. Chỉ còn một yêu cầu duy nhất, nhưng nó cũng chỉ bị phản đối chứ không bị bác bỏ hoàn toàn. Vấn đề là nó dựa trên một yêu cầu đã bị bác bỏ trước đó, vì vậy USPTO yêu cầu nó cần được viết lại như một yêu cầu độc lập.
Trong một trường hợp khác, mặc dù Nintendo đã được cấp một số bằng sáng chế liên quan đến việc bắt nhân vật (Bằng sáng chế Hoa Kỳ số 12,179,111 và Bằng sáng chế Hoa Kỳ số 12,220,638), vẫn còn rất nhiều điều cần được đệ trình và phê duyệt trước khi Nintendo có đủ cơ sở để tuyên bố độc quyền thể loại săn quái vật. Điều này có thể bắt đầu từ Palworld, nhưng số lượng bằng sáng chế mà USPTO đang bác bỏ cho thấy Nintendo không bao giờ muốn đối phó với một đối thủ cạnh tranh nào nữa cho Pokémon.
Một huấn luyện viên Pokémon ném Pokéball để bắt một Pokémon trong trận đấu.
Các hành động của USPTO cho thấy một tiêu chuẩn nghiêm ngặt đối với việc phê duyệt bằng sáng chế, xem xét cẩn thận các yêu cầu của Nintendo và bác bỏ những yêu cầu không đáp ứng mức độ mới lạ hoặc sáng tạo cần thiết. Điều này cho thấy văn phòng không chỉ là một cơ quan hành chính; các chuyên gia đang tích cực xem xét giá trị thực sự của từng đơn đăng ký.
Đây là một dấu hiệu tốt, nhưng Nintendo có rất nhiều thời gian và tiền bạc để đạt được tất cả các bằng sáng chế này.
Tương lai bất định của Palworld tại thị trường Mỹ
Nintendo không chỉ muốn Palworld bị gỡ bỏ ở Nhật Bản; công ty còn muốn Palworld bị gỡ bỏ ở Hoa Kỳ. Đó là lý do tại sao Nintendo đang mở rộng các bằng sáng chế sang thị trường Mỹ. Điều này là bởi Nintendo cần Pocketpair mất đi bất kỳ khoản thu nhập nào từ Palworld, và việc cắt đứt một nguồn tiền lớn sẽ là một chiến thắng vang dội cho Nintendo.
Một mối lo ngại lớn là Nintendo có thể thành công trong việc giành được lệnh cấm tạm thời (temporary injunction), tức là lệnh cấm bán Palworld tại Hoa Kỳ. Nếu điều này xảy ra, nó sẽ ngừng tất cả các hoạt động bán game tại thị trường đó, dẫn đến mất mát lớn về doanh thu và làm tổn hại đến hoạt động kinh doanh tổng thể của Pocketpair. Đây là loại hành động có thể khiến Pocketpair sụp đổ. Tuy nhiên, xu hướng không hợp tác tốt với các nhà sản xuất console khác của Nintendo có thể là điều khiến họ thất bại.
Nintendo và PlayStation có một lịch sử cạnh tranh lâu dài. Sony ban đầu hợp tác với Nintendo để tạo ra PlayStation, nhưng Nintendo đã rút khỏi thỏa thuận và hợp tác với đối thủ của Sony là Phillips. Điều này đã là một vấn đề, nhưng Nintendo đã làm vậy mà không nói gì với Sony trước khi công bố tin tức, khiến Sony trông “ngớ ngẩn” khi công bố quan hệ đối tác với Nintendo một ngày trước đó.
Trùm tháp trong Palworld đang nhìn về phía Pal của mình, tạo dáng uy nghi.
Thỏa thuận gần đây của Pocketpair với Sony có liên quan trực tiếp đến Palworld. Sẽ không khôn ngoan cho Sony nếu cho phép một đối thủ cạnh tranh trực tiếp với lịch sử không tốt đẹp đánh sập một quan hệ đối tác sinh lợi của PlayStation. Microsoft cũng đã gặt hái được nhiều lợi ích từ việc có Palworld trên Game Pass. Xbox đã và đang đẩy Game Pass đến nhiều nền tảng hơn và cũng sẽ không muốn một tựa game phổ biến như vậy bị gỡ bỏ. Mặc dù Nintendo rất lớn và có tiền để kéo dài cuộc chiến này, Sony và Microsoft cũng có rất nhiều tiền, và rất nhiều lý do để chống lại.
Hiện tại, cả hai nhà sản xuất nền tảng này vẫn chưa can thiệp, nhưng chắc chắn điều đó phải được thì thầm trong các phòng họp thỉnh thoảng. Có lẽ cả hai đang chờ đợi một cơ hội để hành động, bởi vì nếu Nintendo có thể từ từ nhưng chắc chắn độc quyền bằng sáng chế thể loại, hai ông lớn này sẽ mất rất nhiều nếu không đối đầu với Nintendo.
Nintendo: Lợi thế tài chính trong “cuộc chiến tiêu hao”
Nintendo sở hữu một sức mạnh tài chính khổng lồ, điều này giúp công ty chiến đấu trong các cuộc chiến pháp lý kéo dài như vụ kiện chống lại Palworld. Công ty tạo ra hàng tỷ đô la doanh thu mỗi năm và có tỷ suất lợi nhuận cao, mang lại cho họ một vị thế tài chính vững chắc. Sức mạnh tài chính này cho phép Nintendo kéo dài cuộc chiến hơn các đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn trong các tranh chấp pháp lý.
“Chiến tranh tiêu hao” (war of attrition), trong thuật ngữ pháp lý, là một chiến lược mà mỗi bên làm cạn kiệt nguồn lực của bên kia thông qua các vụ kiện kéo dài. Bên có nhiều tiền hơn thường chiến thắng, vì chi phí kiện tụng kéo dài có thể trở nên quá lớn đối với các công ty nhỏ hơn. Nintendo có đủ khả năng để tiếp tục chiến đấu trước tòa mà không phải lo lắng về chi phí, trong khi một công ty nhỏ hơn như Pocketpair có thể phải vật lộn để duy trì hoạt động nếu một cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Lợi nhuận ổn định và dòng tiền mạnh mẽ của Nintendo đồng nghĩa với việc họ có thể thuê những luật sư và chuyên gia hàng đầu trong thời gian cần thiết, bất kể chi phí là bao nhiêu. Sự ổn định tài chính của Nintendo đến từ việc có tiền và đưa ra các quyết định kinh doanh thông minh cùng với các sản phẩm rất thành công. Nintendo không thường xuyên giảm giá, và thậm chí còn loại bỏ các ưu đãi có thể khiến công ty mất tiền.
Mario nhảy qua chướng ngại vật trong màn chơi New Super Mario Bros U Deluxe, thể hiện gameplay platformer cổ điển.
Nintendo rõ ràng coi Pocketpair là một mối đe dọa thực sự đối với Pokémon. Người chơi đã mong muốn một phiên bản “trưởng thành” hơn của tựa game săn quái vật nổi tiếng này từ rất lâu, và cuối cùng đã có một công ty đáp ứng được vai trò đó. Nintendo sẽ dốc toàn lực cho đến khi có điều gì đó ngăn cản họ. Tệ hơn nữa, nếu Nintendo thắng, sẽ không có nhiều điều ngăn cản công ty đi xa hơn. Thể loại săn quái vật có thể là mục tiêu đầu tiên khi Nintendo cố gắng độc quyền các yếu tố chủ chốt từ các thể loại khác.
Cuộc chiến giữa Palworld và Nintendo vẫn chưa kết thúc. Mặc dù Nintendo đã tăng cường áp lực chống lại Pocketpair, có vẻ như mục tiêu chính của công ty không chỉ là hạ bệ Palworld. Nintendo có thể muốn kiểm soát toàn bộ thể loại game “săn quái vật”.
Tài liệu Tham khảo
- https://www.howtogeek.com/why-nintendos-lawsuit-against-palworld-is-bad-for-gamers-everywhere/
- https://patents.google.com/patent/JP7528390B2/en?oq=jp7528390
- https://patents.justia.com/patent/12179111#history
- https://gamesfray.com/yesterday-nintendo-received-a-u-s-version-of-another-anti-palworld-patent-and-asked-the-u-s-patent-office-for-an-interview-to-get-a-third-patent/
- https://gamesfray.com/nintendo-grappling-with-hard-choice-after-u-s-patent-office-overwhelmingly-rejected-anti-palworld-patent-application/
- https://patentcenter.uspto.gov/applications/18652883/ifw/docs?application=
- https://patents.justia.com/patent/12179111#claims
- https://patents.justia.com/patent/12220638
- https://x.com/Palworld_EN/status/1810850865764589587
- https://www.howtogeek.com/xbox-cloud-gaming-expands-to-more-amazon-devices/
- https://companiesmarketcap.com/nintendo/revenue/
- https://www.howtogeek.com/nintendo-switch-2-price-drop-2025/
- https://www.howtogeek.com/my-nintendo-gold-points-switch-games-2025/
