Microsoft vừa chính thức giới thiệu “Edit”, một trình soạn thảo văn bản dòng lệnh hoàn toàn mới, hứa hẹn sẽ sớm trở thành ứng dụng tích hợp sẵn trong hệ điều hành Windows. Lấy cảm hứng từ chương trình MS-DOS Editor quen thuộc từ những năm 1990, “Edit” được phát triển dưới dạng phần mềm mã nguồn mở và được kỳ vọng sẽ mang lại trải nghiệm chỉnh sửa file tiện lợi, hiệu quả trực tiếp trên giao diện dòng lệnh cho cộng đồng người dùng Windows. Việc ra mắt công cụ này thể hiện cam kết của Microsoft trong việc cung cấp các tiện ích tối ưu, giúp nhà phát triển duy trì quy trình làm việc liền mạch và giảm thiểu việc chuyển đổi ngữ cảnh.
Khám Phá Microsoft Edit: Giao Diện và Tính Năng Nổi Bật
Trình soạn thảo “Edit” có giao diện được thiết kế để quen thuộc với bất kỳ ai đã từng sử dụng Vim, Nano hay các công cụ chỉnh sửa văn bản dòng lệnh khác. Nó cho phép mở và chỉnh sửa các tệp văn bản thuần túy với các tính năng cơ bản nhưng thiết yếu, bao gồm khả năng Tìm kiếm & Thay thế (Find & Replace) mạnh mẽ và tùy chọn Ngắt dòng tự động (Word Wrapping) linh hoạt. Với thanh menu ở phía trên và thanh trạng thái ở phía dưới hiển thị thông tin tệp, giao diện của “Edit” được đánh giá là gần gũi với Notepad hoặc Nano hơn so với Vi/Vim, giúp người dùng dễ dàng làm quen và thao tác.
Giao diện Microsoft Edit trong Windows Terminal hiển thị thông báo "hello world"
Microsoft tự hào cho biết “Edit” có kích thước cực kỳ nhỏ gọn, chỉ dưới 250KB, và được viết hoàn toàn bằng ngôn ngữ lập trình Rust nổi tiếng về hiệu suất và an toàn. Mã nguồn của “Edit” hiện đã được công bố rộng rãi trên GitHub theo Giấy phép MIT. Điều này mở ra cơ hội lớn cho cộng đồng, không chỉ cho phép các nhà phát triển đóng góp mà còn tiềm năng xuất hiện các phiên bản chuyển đổi (port) chính thức hoặc không chính thức sang các hệ điều hành khác trong tương lai, dù hiện tại Microsoft chỉ tập trung phát triển cho Windows.
Vì Sao Microsoft Cần “Edit”? Lý Do Đằng Sau Một Trình Soạn Thảo Mới
Trong bối cảnh có rất nhiều trình soạn thảo văn bản dòng lệnh hiện có, câu hỏi đặt ra là tại sao Microsoft lại quyết định tạo ra một công cụ mới? Theo giải thích từ blog của Microsoft, một trong những lý do chính là để giải quyết “meme” nổi tiếng “Làm thế nào để thoát khỏi vim?” (How do I exit vim?). Mặc dù việc học các lệnh thoát trong Vim không quá phức tạp, nhưng đây lại thường là một trở ngại lớn cho cả lập trình viên mới và cũ.
Microsoft muốn tránh điều này cho một trình soạn thảo mặc định tích hợp sẵn. Các lựa chọn hiện có thường không có hỗ trợ chính thức cho Windows hoặc quá lớn để có thể đóng gói cùng với mọi phiên bản hệ điều hành. Do đó, “Edit” ra đời để lấp đầy khoảng trống này, cung cấp một giải pháp nhẹ, dễ sử dụng và tích hợp tốt với môi trường Windows.
Trình soạn thảo “Edit” được lấy cảm hứng sâu sắc từ MS-DOS Editor, công cụ chỉnh sửa văn bản tích hợp sẵn trong MS-DOS từ năm 1991, sau đó trở thành một chương trình độc lập trong Windows 95 như một lựa chọn thay thế Notepad. MS-DOS Editor đã tồn tại qua mọi bản phát hành Windows 32-bit, bao gồm cả Windows 10. Tuy nhiên, nó không bao giờ được đóng gói trong các phiên bản Windows 64-bit vì chúng không thể chạy nguyên bản các chương trình 16-bit như MS-DOS Editor. Khi Windows 11 chỉ có sẵn dưới dạng hệ điều hành 64-bit, MS-DOS Editor đã bị loại bỏ hoàn toàn. “Edit” mới chính là câu trả lời hiện đại cho nhu cầu này trên các phiên bản Windows 64-bit.
Tùy chọn ngắt dòng tự động (Word Wrap) trong trình soạn thảo Microsoft Edit
Cách Truy Cập và Tải Microsoft Edit
Hiện tại, ứng dụng “Edit” chưa có sẵn thông qua các trình quản lý gói như winget hoặc các kho lưu trữ khác. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tải xuống trực tiếp từ trang GitHub Releases chính thức của dự án. Sau khi tải về, người dùng cần chạy chương trình bên trong thư mục đã giải nén hoặc sao chép tệp thực thi edit vào một thư mục đã được thêm vào System PATH của hệ thống để có thể truy cập dễ dàng từ bất kỳ đâu trong Command Prompt hoặc PowerShell.
Microsoft cho biết “Edit” sẽ được triển khai tới các bản dựng thuộc Chương trình Windows Insider trong những tháng tới. Sau đó, công cụ này dự kiến sẽ được đẩy tới tất cả các máy tính chạy Windows 11 như một phần mềm tích hợp sẵn, giúp mọi người dùng dễ dàng tiếp cận và sử dụng.
Kết Luận
Sự ra đời của “Microsoft Edit” là một tín hiệu đáng mừng, khẳng định nỗ lực của Microsoft trong việc cải thiện trải nghiệm dòng lệnh trên Windows. Với thiết kế nhỏ gọn, hiệu suất cao nhờ Rust, mã nguồn mở và khả năng thay thế MS-DOS Editor đã lỗi thời, “Edit” hứa hẹn sẽ trở thành một công cụ không thể thiếu cho các nhà phát triển và người dùng nâng cao. Hãy trải nghiệm và chia sẻ nhận định của bạn về công cụ mới này, đồng thời đón chờ những cập nhật tiếp theo từ Microsoft!
