PlayStation 2 (PS2) không chỉ là một cỗ máy chơi game, mà còn là một biểu tượng, một tượng đài bất tử trong lịch sử ngành công nghiệp game. Với hơn 160 triệu chiếc được bán ra trong suốt vòng đời của mình, PS2 giữ vững danh hiệu console bán chạy nhất mọi thời đại. Đây là kỷ nguyên vàng son của console tại gia, nơi hàng ngàn tựa game kinh điển ra đời, định hình nên trải nghiệm giải trí của cả một thế hệ. Chính vì lẽ đó, việc tái hiện lại những ký ức tuyệt vời này thông qua giả lập PS2 (PlayStation 2 emulator) không chỉ là một xu hướng mà còn là một trải nghiệm đáng giá, đưa người chơi trở lại với một thư viện game đồ sộ và chất lượng, nay còn được nâng cấp và tối ưu hóa cho phần cứng hiện đại.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển không ngừng, việc chơi game PS2 trên PC hoặc các thiết bị di động ngày càng trở nên dễ dàng và thuận tiện. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lý do chính đáng nhất khiến bạn nên bắt đầu hành trình khám phá thế giới game PS2 thông qua giả lập ngay hôm nay, từ khả năng tương thích phần cứng rộng rãi, sự xuất hiện của các phần mềm giả lập PS2 mạnh mẽ, đến việc đồ họa game có thể được “đánh bóng” và trải nghiệm điều khiển quen thuộc được duy trì.
1. Game PS2 Chạy Mượt Mà Trên Hầu Hết Thiết Bị Hiện Đại
PlayStation 2 ra mắt vào năm 2000, nghĩa là cỗ máy này đã bước sang tuổi 24 – một độ tuổi “trưởng thành” đáng kể trong thế giới công nghệ. Tin vui là, chính vì tuổi đời này mà việc giả lập PlayStation 2 trên các phần cứng hiện đại trở nên tương đối dễ dàng. Bạn không cần một cỗ máy cấu hình “khủng” để có thể trải nghiệm lại những tựa game PS2 yêu thích.
Ngày nay, bạn có thể chạy game PS2 trên một loạt các thiết bị, từ lớn đến nhỏ. Các dòng máy tính chơi game hiệu năng cao, hay những chiếc MacBook chạy chip Apple Silicon hiện đại, đều có đủ sức mạnh để chạy phần lớn thư viện game của console này với kết quả hoàn hảo. Điều này cũng đúng với những thiết bị ít mạnh mẽ hơn như laptop phổ thông hay thậm chí là những chiếc “PC khoai tây” (potato PCs) có cấu hình khiêm tốn.
Đây là một lợi thế lớn cho những game thủ yêu thích sự di động, những người dựa vào các thiết bị cầm tay như Steam Deck hoặc ROG Ally. Những thiết bị này hoàn toàn có thể mang theo kho game PS2 khổng lồ mọi lúc mọi nơi. Cá nhân tôi đã dành rất nhiều thời gian gần đây để sử dụng Steam Deck của mình chỉ để giả lập PS2, và sau một quá trình thiết lập nhanh chóng với EmuDeck, tôi thực sự rất ấn tượng. Thời lượng pin của hầu hết các tựa game tương đương với một game indie bản địa, và yếu tố hình thức của máy hoàn hảo cho trải nghiệm này.
Steam Deck OLED trên một chiếc MacBook Pro, hiển thị màn hình game giả lập PS2
Nếu bạn muốn một thiết bị nhỏ gọn hơn, hãy xem xét các máy chơi game cầm tay chuyên dụng như Retroid Pocket 5, Retroid Pocket 4 hoặc Anbernic RG556. Tất cả đều có khả năng giả lập PS2, mặc dù các thiết bị yếu hơn có thể giới hạn ở việc giả lập N64.
Mô tả mặt trước thiết bị chơi game cầm tay Retroid Pocket 4, tập trung vào thiết kế nhỏ gọn và màn hình
Game PS2 có kích thước tương đối nhỏ (thường từ dưới 1GB đến khoảng 3GB) so với các game hiện đại. Hơn nữa, giá thành của bộ nhớ flash đã giảm đáng kể, có nghĩa là bạn có thể tìm thấy một thẻ nhớ microSD 1TB với mức giá thấp hơn một tựa game PS5 mới, đủ để chứa hàng trăm tựa game PS2 yêu thích của bạn.
2. Các Phần Mềm Giả Lập PS2 Xuất Sắc Hiện Có
Con đường dễ dàng nhất để chơi game PS2 trên các nền tảng hiện đại là sử dụng PS5 và thư viện game của Sony. Tuy nhiên, trong khi các tựa game PlayStation 1 gốc đã nhận được sự quan tâm nhất định từ Sony, thì điều tương tự lại không đúng với các tựa game PS2. Những game này trên PS5 vẫn có thể gây thất vọng và gặp phải các vấn đề như hiệu suất giật lag, xé hình và nâng cấp hình ảnh kém.
Với một chút công sức hơn, bạn có thể cài đặt phần mềm giả lập PS2 như PCSX2 (trên Windows, Linux và Mac) và có được trải nghiệm tốt hơn nhiều. Dự án phát triển lâu đời này tuyên bố hỗ trợ “chơi được” hơn 98% thư viện game PS2. Trên các thiết bị cầm tay như Steam Deck hoặc ROG Ally, bạn có thể sử dụng trình cài đặt EmuDeck để thiết lập mọi thứ (bao gồm cả PCSX2) chỉ trong một lần duy nhất.
Giao diện hệ thống menu của trình giả lập PCSX2, hiển thị các tùy chọn và cài đặt
Giao diện giả lập đa hệ thống RetroArch cũng có hỗ trợ PCSX2 core, mặc dù nhiều người cho rằng việc sử dụng một trình giả lập độc lập sẽ mang lại trải nghiệm ổn định hơn. Đáng tiếc, phiên bản RetroArch cho iOS và iPadOS thiếu hỗ trợ PS2 như trên phiên bản Android (giả sử thiết bị của bạn đủ mạnh để xử lý). Chủ sở hữu Xbox cũng có thể cài đặt RetroArch, và việc hỗ trợ PCSX2 core giúp việc chạy các tựa game PlayStation trên phần cứng của Microsoft trở nên khả thi.
Việc chọn một trình giả lập như PCSX2 thay vì các bản phát hành chính thức của Sony mang lại cho bạn quyền kiểm soát chi tiết hơn về hình ảnh, cài đặt điều khiển và quyền truy cập vào các tinh chỉnh hiệu suất mà bạn có thể thực hiện nếu gặp vấn đề khi chạy game. Bạn cũng có thể sử dụng tính năng save states để tạo các bản lưu game nhanh tại bất kỳ giai đoạn nào (không chỉ tại các điểm lưu mặc định) và kiểm soát tốc độ gameplay.
Tất nhiên, không bài viết nào về giả lập có thể bỏ qua lưu ý quan trọng rằng bạn sẽ cần các tệp ROM và BIOS được lấy hợp pháp cho việc này. Việc tải xuống tài liệu có bản quyền mà bạn không sở hữu là bất hợp pháp.
3. Đồ Họa Game PS2 Có Thể Được Nâng Cấp Đáng Kể
Trong khi sự mới lạ khi chơi game PS2 trên Steam Deck OLED ở bất cứ đâu vẫn chưa phai nhạt, tôi có lẽ đang tận hưởng nhất việc đẩy các tựa game này đến giới hạn của phần cứng. Điều này hoàn toàn có thể thực hiện được bằng cách điều chỉnh một vài cài đặt trong trình giả lập.
Bằng cách thay đổi độ phân giải render gốc, bạn có thể hiển thị game ở độ phân giải cao hơn so với khi chạy chúng nguyên bản trên phần cứng của Sony. Đây là một cách tuyệt vời để làm cho game trông sắc nét hơn, mặc dù cần lưu ý rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến các texture vốn được thiết kế cho độ phân giải 480p trên màn hình CRT, yếu tố mang lại cho chúng vẻ ngoài đặc trưng của đầu những năm 2000.
Bạn có thể thực hiện các thay đổi sâu hơn, như bật lọc bất đẳng hướng (anisotropic filtering) để cải thiện chất lượng của texture, đặc biệt là ở các góc cạnh sắc nét (rất hiệu quả cho game đua xe và game platformer 3D). Một số trình giả lập hỗ trợ FXAA (Fast Approximate Anti-aliasing) hoặc các kỹ thuật khử răng cưa khác, được thiết kế để giảm thiểu sự xuất hiện của các đường răng cưa (jagged lines).
Bạn thậm chí có thể ép buộc hỗ trợ màn hình rộng (widescreen) cho một số game trong cài đặt render, với một số game còn hỗ trợ các bản vá màn hình rộng. Các gói thay thế texture hoàn chỉnh cũng có sẵn cho một số game nhất định, với một ví dụ nổi bật của PS2 là Gran Turismo 4 với bản mod Spec II.
Đây chỉ là những gợi ý, và hầu hết các trình giả lập sẽ không bật chúng theo mặc định. Rất nhiều lựa chọn phong cách nghệ thuật thời đó vẫn giữ được giá trị, mặc dù điều này rõ ràng không đúng với mọi tựa game. Trong khi nhiều game thời PS2 vẫn trông khá ổn ngay cả ở trạng thái “tự nhiên” của chúng, thì có một lý do khiến đồ họa game cũ không bao giờ tốt như bạn nhớ.
4. Thư Viện Game PS2 Đồ Sộ và Xuất Sắc
PS2 sở hữu thư viện game lớn nhất trong số tất cả các console, với hơn 4000 tựa game được phát hành cho nền tảng này trong suốt 13 năm. Mặc dù một thư viện lớn không nhất thiết có nghĩa là một thư viện chất lượng, nhưng sự thống trị của PS2 vào thời điểm đó đã biến nó trở thành mục tiêu hàng đầu để các nhà phát hành đưa game của họ đến tay càng nhiều người càng tốt.
Trong trường hợp này, thư viện game thực sự phi thường. Một số bản phát hành nổi bật nhất bao gồm hai phiên bản của Metal Gear Solid 2 và 3, tựa game đua xe mô phỏng đỉnh cao của Sony Gran Turismo 3: A-Spec và 4, các kiệt tác kinh dị sinh tồn Silent Hill 2 và Resident Evil 4, cùng ba tựa game thế giới mở Grand Theft Auto của Rockstar bao gồm III, Vice City và San Andreas (thời mà chúng ta không phải đợi hàng thập kỷ giữa các bản phát hành).
Một quả bóng khổng lồ chứa đầy đồ vật rác rưởi đang lăn trong Katamari Damacy REROLL, thể hiện lối chơi độc đáo của game
Console này cũng là nơi ra đời của những “cult hits” như game Nhật Bản “lăn bóng” Katamari Damacy, tựa game thường được mô tả là “Zelda của PlayStation” – Okami, và game nhịp điệu Amplitude của Harmonix (trước Guitar Hero). Cũng đáng chú ý là Ico và Shadow of the Colossus, hai hit của PlayStation đã tạo dựng được lượng người hâm mộ cuồng nhiệt.
Nhiều game trong số này là những tác phẩm vượt thời gian và đã được làm lại hoặc remaster, vì vậy giả lập PS2 có thể không phải là cách tốt nhất để trải nghiệm chúng. Mặc dù vậy, vẫn còn rất nhiều “tàn dư” bị đánh giá thấp trong thư viện để bạn khám phá.
Một số game trong số này là những sản phẩm kỳ lạ của thời đại. Tôi đang nói đến những tựa game như Mister Mosquito, một game mà bạn đóng vai một con muỗi theo đúng nghĩa đen; City Crisis, nơi bạn phải giải cứu người dân khỏi các tòa nhà đang cháy bằng trực thăng; và Gauntlet Dark Legacy, phiên bản console tại gia trung thực nhất của tựa game arcade bốn người chơi kinh điển.
Hình ảnh gameplay Tokyo Xtreme Racer Zero đang chạy thông qua trình giả lập PCSX2 trên Steam Deck, hiển thị đồ họa chi tiết của game đua xe
Tôi đã rất vui khi chơi các game đua xe như Tokyo Xtreme Racer Zero gốc (trông tuyệt vời khi bạn tăng cường đồ họa), Need for Speed: Underground của EA, và tác phẩm có thể coi là hay nhất của Criterion: Burnout 3: Takedown. Tôi cũng thích thú khám phá Manhunt bẩn thỉu, u ám và bạo lực một cách không cần thiết.
PS2 đánh dấu sự khởi đầu của nhiều series game nổi tiếng, bao gồm God of War (một tựa game khá khác biệt vào thời điểm đó), Ratchet and Clank vẫn đang phát triển của Insomniac, và các game platformer mascot bị bỏ quên như Jak and Daxter và Sly Cooper. Nếu bạn hoài niệm về thời kỳ của các game platformer mascot, có rất nhiều lựa chọn khác để bạn lựa chọn, bao gồm các game trong series Spyro, Klonoa, Crash, Rayman và Vexx chưa bao giờ được chuyển sang bất kỳ nền tảng nào khác.
5. Hệ Thống Điều Khiển Vẫn Rất Quen Thuộc
Đôi khi, phần khó nhất của việc chơi các trò chơi điện tử cũ là phải chịu đựng các sơ đồ điều khiển lỗi thời. May mắn thay, PS2 đủ hiện đại để giúp củng cố sơ đồ điều khiển mà toàn bộ ngành công nghiệp cuối cùng đã áp dụng. Bạn gần như chắc chắn sở hữu một tay cầm sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm PS2 chuẩn mực.
Tay cầm Dual sticks (hai cần analog) đã trở nên bình thường hóa vào thời điểm PS2 ra mắt và chúng vẫn được giữ nguyên cho đến ngày nay. Tính năng rung (rumble) cũng là một điểm nhấn, và nhiều trình giả lập PS2 có hỗ trợ các tính năng rung gốc của PS2 (một số trong đó được dịch sang phản hồi xúc giác hiện đại một cách ấn tượng).
Tuy nhiên, có một vài sự kỳ quặc không mong muốn trong một số trò chơi, đôi khi trải dài trên toàn bộ thể loại. Ví dụ, các game đua xe chưa hoàn toàn áp dụng nút cò phải hoặc trái (hoặc R2 và L2) để tăng tốc và phanh. Một số game chọn R1 để tăng tốc trong các sơ đồ điều khiển thay thế, trong khi những game khác chọn các nút mặt như X (có độ nhạy áp lực trên phần cứng gốc).
Một tay cầm DualShock 2 của Sony PlayStation 2, biểu tượng của kỷ nguyên chơi game huyền thoại
Ngoài ra, việc điều khiển camera trong các game platformer 3D và các game góc nhìn thứ ba khác cũng chưa được hoàn thiện. Điều tương tự cũng đúng với các game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS), vốn đã cải tiến nhiều hơn so với những gì Nintendo đạt được với Goldeneye trên N64 bằng cách giảm giá trị của việc ngắm bắn theo chiều dọc. Phải đến khi Microsoft và Bungie mở đường với Halo: Combat Evolved trên Xbox, điều này mới thay đổi.
Mặc dù vậy, nhiều game vẫn có cách điều khiển chính xác như bạn mong đợi. Nếu bạn thực sự khó chịu, bạn thậm chí có thể sửa đổi ánh xạ nút trong trình giả lập của mình (điều này đặc biệt hữu ích khi xem xét sự tồn tại của các cấu hình dành riêng cho từng game).
6. RetroAchievements: Thêm Gia Vị Hiện Đại Cho Trải Nghiệm Cũ
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, nếu bạn là một người săn thành tích, thì bạn có thể sẽ rất thích thú khi bật RetroAchievements trong trình giả lập PS2 mà bạn chọn. Cả PCSX2 và giao diện RetroArch đều hỗ trợ hệ thống thành tích do cộng đồng duy trì này, giúp thêm các thành tích kiểu Xbox hiện đại vào các game cũ.
Giao diện trình giả lập PCSX2 với tùy chọn hỗ trợ RetroAchievements được bật, hiển thị khả năng tích hợp thành tích vào game cũ
Thật thú vị khi quay lại và khám phá lại những tựa game yêu thích cũ của bạn với một sự đổi mới hiện đại, với sự hỗ trợ cho cả thành tích “softcore” (cho phép sử dụng save states và các cải tiến khác) và thành tích “hardcore” (vô hiệu hóa các tiện ích hiện đại này).
Cho dù PS2 là một phần lớn tuổi thơ của bạn hay bạn chỉ là một game thủ trẻ tuổi đang tìm hiểu về các nền tảng mà bạn có thể đã bỏ lỡ, thì chưa bao giờ là thời điểm tốt hơn để bắt đầu hành trình giả lập PS2 và khám phá kho tàng game huyền thoại này. Hãy bắt đầu trải nghiệm ngay hôm nay và chia sẻ những tựa game PS2 yêu thích của bạn dưới phần bình luận!
