Trong bối cảnh hiện tại, khi nhắc đến Apple, chúng ta thường nghĩ ngay đến iPhone, iPad và một hệ sinh thái thiết bị phần cứng mạnh mẽ. Tuy nhiên, ít ai còn nhớ rằng, trong phần lớn lịch sử phát triển của mình, Apple đã từng có một truyền thống gaming mạnh mẽ, sánh ngang với các nền tảng khác. Mặc dù giai đoạn Intel chứng kiến sự sụt giảm đáng kể, nhưng những năm 90 và đầu thập niên 2000 đã chứng kiến sự ra đời của nhiều tựa game Mac kinh điển, đáng nhớ mà giờ đây ít người biết đến. Bài viết này sẽ đưa bạn trở về quá khứ, khám phá 7 cái tên nổi bật đã từng làm mưa làm gió trên hệ điều hành Macintosh, khẳng định vị thế của Mac trong lòng cộng đồng game thủ và gợi nhớ về một thời kỳ vàng son của game trên máy tính Apple.
7. Spectre (1991)
Ra mắt vào năm 1991 cho hệ máy Mac, Spectre là một tựa game chiến đấu xe tăng 3D với phong cách đồ họa không gian mạng (cyberspace) độc đáo, sau đó được port sang các nền tảng khác như SNES và MS-DOS. Mục tiêu chính của game khá đơn giản: lái xe tăng của bạn vòng quanh thế giới ảo để thu thập 10 lá cờ. Trên đường đi, người chơi sẽ phải đối mặt với nhiều chướng ngại vật và tất nhiên, các xe tăng địch luôn sẵn sàng khai hỏa. Rõ ràng, trò chơi này lấy cảm hứng mạnh mẽ từ Battlezone, một trong những tựa game 3D đầu tiên, nhưng đây là một xu hướng phổ biến trong ngành công nghiệp game, nơi các ý tưởng đột phá thường được nhân rộng và phát triển.
Xe tăng trong game Spectre trên Macintosh với giao diện 3D wireframe và tông màu xanh neon đặc trưng của không gian mạng, thể hiện đồ họa tiên phong của thập niên 90.
Với giới hạn về đồ họa vào đầu những năm 90, Spectre mang đến trải nghiệm thị giác khá “ảo diệu” ngay cả ở thời điểm hiện tại. Nó gợi nhớ một chút đến bộ phim Tron nổi tiếng, nhưng thay vì những chiếc xe máy khối vuông, chúng ta có những chiếc xe tăng. Điều đáng chú ý là Spectre ra đời trước khi thể loại game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS) thực sự bùng nổ, với siêu phẩm Wolfenstein 3D ra mắt ngay năm sau đó. Tuy nhiên, ngay cả những tựa game 3D với khung dây (wireframe) và đổ bóng cơ bản như Spectre cũng đã rất ấn tượng và vẫn giữ được sức hút riêng khi chơi lại ngày nay. Bạn thậm chí có thể trải nghiệm Spectre ngay trên trình duyệt web của mình với đồ họa được cải thiện đôi chút.
6. Pathways Into Darkness (1993)
Pathways Into Darkness là một trong những tựa game đầu tiên của Bungie – hãng game nổi tiếng sau này với series Halo – và cũng là một trong những game phiêu lưu bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS adventure game) tiên phong trên Mac. Trò chơi đưa bạn vào vai một người lính Biệt động quân được cử đến Bán đảo Yucatán. Theo cốt truyện, một nhà ngoại giao ngoài hành tinh đã cảnh báo Tổng thống Hoa Kỳ rằng một vị thần cổ đại đang ngủ say sẽ thức tỉnh và hủy diệt thế giới. Nhiệm vụ của bạn, không ngoài dự đoán, là ngăn chặn thảm họa đó.
Màn hình chơi game Pathways Into Darkness của Bungie, một tựa game bắn súng phiêu lưu góc nhìn thứ nhất với đồ họa 3D cổ điển, hiển thị giao diện người dùng và môi trường hầm ngục u ám trong một nhiệm vụ biệt kích.
Pathways sở hữu một cơ chế gameplay khá thú vị, gợi nhớ đến tựa game Zelda: Majora’s Mask sau này, đó là một bộ đếm thời gian luôn chạy, ngoại trừ khi bạn đang đối thoại với ai đó. Khi bộ đếm thời gian này hết, vị thần cổ đại sẽ thức tỉnh và trò chơi kết thúc. Đây là một cuộc phiêu lưu khá phức tạp đối với thời điểm đó, với nhiều kết thúc khác nhau, vô số cốt truyện và lịch sử để khám phá, cùng một bối cảnh khá trưởng thành. Bạn có thể tải và chơi miễn phí phiên bản cổ điển của game trên Mac.
5. Escape Velocity (1996)
Tiếp nối thành công của những tựa game như Elite huyền thoại, Escape Velocity là một game nhập vai không gian (space RPG) với các yếu tố giao thương, chiến đấu và tất cả những gì đã khiến người chơi say mê thể loại này. Phát hành vào năm 1996 bởi Ambrosia Software, đây là tựa game đầu tiên trong một series vẫn còn có lượng người hâm mộ trung thành cho đến ngày nay.
Bìa đĩa game Escape Velocity cho Macintosh, minh họa một tàu vũ trụ đang bay trong không gian với các thiên thể và hiệu ứng ánh sáng, đại diện cho game nhập vai không gian.
Điều thú vị là các game này được phát hành dưới hình thức shareware, nhưng bản thân trò chơi không hề có giới hạn về tính năng. Nếu bạn chơi quá 30 ngày, game chỉ đơn thuần nhắc nhở bạn rằng bạn chưa đăng ký bản quyền. Thậm chí còn có một nhân vật sẽ tấn công bạn sau thời gian dùng thử nếu bạn không đăng ký, trên một con tàu “bất khả xâm phạm” – một chi tiết khá hài hước. Một phiên bản chuyển thể sau này mang tên Escape Velocity Nova hiện có thể chơi miễn phí, nhưng bản gốc cũng có thể trải nghiệm thông qua trình giả lập.
4. Ares (1998)
Một game mô phỏng chiến lược không gian, Ares gợi nhớ đến các game 4X (eXplore, eXpand, eXploit, eXterminate) kinh điển như Master of Orion hay Star Control. Trong Ares, bạn sẽ điều khiển các hạm đội, với vai trò chỉ huy của U.N.S Apollo, để điều tra nguồn gốc của một tín hiệu ngoài hành tinh. Từ đó, một cốt truyện khoa học viễn tưởng đầy bất ngờ sẽ mở ra, mà chúng tôi sẽ không tiết lộ quá nhiều ở đây.
Màn hình chơi game Ares trên Mac OS Classic, hiển thị bản đồ chiến thuật không gian với các hạm đội tàu vũ trụ đang giao tranh và giao diện điều khiển, đặc trưng của thể loại 4X chiến lược.
Sau khi mã nguồn và hầu hết tài nguyên của game được phát hành dưới dạng mã nguồn mở (open source) và Creative Commons, cộng đồng người hâm mộ đã phát triển Antares, một bản làm lại gần như hoàn hảo của game gốc mà bạn có thể chơi ngay bây giờ. Đây là một ví dụ tuyệt vời về cách cộng đồng có thể duy trì và phát triển các tựa game cũ.
3. The Journeyman Project (1993)
Năm 1993, không phải ai cũng có điều kiện sở hữu một chiếc Mac. Vì vậy, nhiều người dùng máy tính, bao gồm cả người viết, lần đầu tiên trải nghiệm The Journeyman Project thông qua phiên bản PC port của The Journeyman Project Turbo. Tựa game này nhanh chóng trở thành một trong những trò chơi yêu thích nhất mọi thời đại của nhiều người, và theo một cách nào đó, không nhiều game lấy trọng tâm vào kể chuyện hiện đại có thể sánh kịp với những gì series này đã đặt ra.
Ảnh chụp màn hình phiên bản làm lại của The Journeyman Project, tái hiện một khung cảnh khoa học viễn tưởng với công nghệ du hành thời gian và giao diện điều khiển phức tạp, minh họa trải nghiệm phiêu lưu giải đố.
Bạn vào vai một sĩ quan của Cơ quan Du hành Thời gian, có nhiệm vụ giám sát dòng thời gian và đảm bảo không có gì bị xáo trộn. Trong một tương lai tươi sáng nơi nhân loại sắp được các chủng tộc ngoài hành tinh khai sáng, những xáo trộn thời gian bất ngờ xuất hiện. Nhiệm vụ của bạn là khắc phục chúng trước khi chúng gây nguy hiểm cho khoảnh khắc lịch sử này. Bản gốc trên Mac đã nhận được nhiều lời khen ngợi, mặc dù có vẻ như gặp phải một số vấn đề về hiệu suất và chất lượng hình ảnh. Phiên bản “Turbo” mà người viết đã chơi đã khắc phục những vấn đề này, mang lại trải nghiệm tốt nhất cho bản gốc. Hiện tại, cả bản gốc và các phần tiếp theo trong series đã được làm lại và cải tiến cho các hệ thống PC và Mac hiện đại, và bạn có thể tìm thấy chúng trên GoG.
2. Cro-Mag Rally (2000)
Có nền tảng nào sau thành công vang dội của Mario Kart mà lại không có ít nhất một tựa game “clone” tương tự? Cro-Mag Rally rõ ràng được lấy cảm hứng từ thương hiệu nổi tiếng thế giới của Nintendo, nhưng mang một chủ đề tiền sử rất riêng biệt. Tập trung vào hai tay đua người tiền sử tên Brog và Grag, bạn sẽ lái những chiếc xe kart mang phong cách thời đồ đá qua nhiều bối cảnh lịch sử khác nhau.
Ảnh chụp màn hình game Cro-Mag Rally, mô tả một cuộc đua xe kart với các nhân vật và phương tiện theo phong cách tiền sử, trên đường đua địa hình đầy chướng ngại vật và power-up.
Cũng như Mario Kart, các màn chơi trong Cro-Mag Rally có nhiều chướng ngại vật và mối nguy hiểm khác nhau mà bạn cần tránh. Đồng thời, game cũng cung cấp các vật phẩm hỗ trợ tấn công và tăng cường hiệu suất. Cro-Mag Rally có chế độ chơi đa người (multiplayer) toàn diện. Thay vì chơi trên một màn hình chia đôi, bạn và bạn bè có thể kết nối các máy Mac lại với nhau, với tối đa sáu người chơi cạnh tranh qua mạng LAN. Người viết vẫn tự hỏi liệu có ai thực sự đã làm điều này bên ngoài các phòng máy tính trường học không. Hiện có một số cách để chơi Cro-Mag Rally ngày nay, bao gồm một phiên bản miễn phí được Pangea Software ủy quyền cho Mac, Windows và Linux.
1. Marathon Trilogy (1994, 1995 & 1996)
Trước Halo – tựa game ban đầu dự định là độc quyền cho Mac – Bungie đã mang đến cho chúng ta series Marathon. Tựa game đầu tiên về cơ bản là câu trả lời của Mac dành cho các game bắn súng PC như Wolfenstein 3D và quan trọng hơn là DOOM.
Màn hình chơi game từ series Marathon của Bungie, hiển thị đồ họa 3D góc nhìn thứ nhất với môi trường khoa học viễn tưởng, nhân vật người chơi cầm vũ khí, và giao diện HUD tối giản.
Tuy nhiên, ở một vài khía cạnh, Marathon mang cảm giác giống phiên bản “lite” của System Shock, ít nhất là về không khí và nhịp độ. Mặc dù vậy, đây không phải là một game nhập vai mô phỏng chuyên sâu; đây vẫn là một tựa game bắn súng thực thụ, và Bungie đã phát triển đến ba phần của series này. Cốt truyện của game cũng không hề tệ, và đáng chú ý đối với các game bắn súng cùng thời vì có sự nhấn mạnh đúng mức vào yếu tố câu chuyện. Phần lớn cốt truyện được kể thông qua các thiết bị đầu cuối (terminals) thay vì trong quá trình gameplay, điều này là một bước tiến vượt bậc so với các game như DOOM, nơi cốt truyện có thể gói gọn trên một tờ giấy nhớ nhỏ. Chắc chắn có một phần DNA của Halo đã hình thành từ đây, khi nhìn vào các yếu tố cốt truyện khoa học viễn tưởng, phong cách hình ảnh và cảm giác tổng thể của game, mặc dù dĩ nhiên, đó chỉ là một sự tương đồng mờ nhạt. Bạn có thể chơi cả ba game Marathon miễn phí trên PC, iOS và Mac.
Những tựa game Mac kinh điển này không chỉ là những kỷ niệm đẹp của quá khứ mà còn là minh chứng cho một thời kỳ Apple là một thế lực đáng gờm trong ngành công nghiệp game. Chúng đã đặt nền móng cho nhiều ý tưởng và thể loại game sau này, đồng thời cho thấy sự sáng tạo không ngừng của các nhà phát triển game trên nền tảng Macintosh. Việc nhiều tựa game vẫn có thể chơi lại được ngày nay là một tín hiệu đáng mừng, cho phép thế hệ mới khám phá di sản gaming phong phú này. Hãy bình luận về trải nghiệm của bạn với các game Mac cũ, hoặc chia sẻ những tựa game kinh điển khác mà bạn yêu thích.
