Dù đã bán được năm triệu bản chỉ trong chưa đầy một năm, vẫn thật bất ngờ khi Balatro ban đầu chỉ là một dự án cá nhân, một phần trong hồ sơ năng lực của người tạo ra nó. Ra mắt vào tháng 2 năm 2024, tựa game xây dựng bộ bài (deck-builder) kết hợp yếu tố rogue-like của LocalThunk đã gây bão trong giới game thủ và giành được nhiều giải thưởng danh giá. Giờ đây, một thể loại game mới trong giới indie mang tên “Balatro-like” đã bắt đầu tạo ra sức hút đáng kể. Hầu hết các game xây dựng bộ bài mới ra mắt trong năm vừa qua với cơ chế nâng cấp đều mang những đặc điểm tương đồng với Balatro.
Balatro Là Gì?
Mục tiêu của Balatro là đánh bại các màn Blinds và Boss bằng cách đạt đủ số điểm chips yêu cầu. Mỗi Ante (một nhóm gồm ba vòng chơi) có hai màn Blind – Little Blind và Big Blind, cùng với một Boss ở màn thứ ba, mỗi Boss đều có khả năng độc đáo riêng. Trò chơi kết thúc khi bạn không thể đạt đủ chips để đánh bại đối thủ hoặc khi bạn vượt qua màn Finisher Blind ở cuối Ante thứ tám.
Lối chơi của Balatro rất giống với Poker, nơi bạn có thể chọn tối đa năm lá bài để tạo ra các bộ bài hợp lệ. Các lá bài được phân phối ngẫu nhiên và bạn có thể loại bỏ (discard) các lá bài không cần thiết để tạo ra những bộ bài tốt hơn. Số lần discard và chơi bài mỗi lượt là có giới hạn, trừ khi bạn nhận được các cải tiến từ cửa hàng.
Giữa các Ante, bạn có thể mua các lá bài Joker, có tác dụng tăng số chips mà một bộ bài đã chơi có thể mang lại cho bạn, hoặc mua các nâng cấp và lá bài để cải thiện bộ bài của mình. Khía cạnh này mang lại cho trò chơi cảm giác của một game rogue-like, cho phép bạn tạo ra nhiều chiến thuật (build) khác nhau để hoàn thành các Ante. Các chiến thuật bạn phát triển là vô cùng quan trọng vì bạn cần nhiều chips hơn để đánh bại kẻ thù khi các Ante tiến triển – đặc biệt là ở cuối game, nơi bạn đối mặt với các Finisher Blinds. Joker cũng có thể thay đổi hiệu suất của các bộ bài Poker của bạn.
Người chơi Balatro xem các lá bài trong bộ bài của mình
Bạn cũng có thể mua các gói bài chứa các lá bài Planet và Tarot. Các lá bài Planet có thể tăng số chips bạn nhận được khi chơi các loại bộ bài Poker khác nhau, chẳng hạn như Two of a Kind (Hai Đôi) và Flush (Đồng Chất). Trong khi đó, các lá bài Tarot có thể thay đổi giá trị chips cơ bản của các lá bài gốc, thay đổi các chỉ số bổ trợ của chúng, hoặc loại bỏ chúng hoàn toàn. Các loại thẻ bài này có thể giúp ích rất nhiều ở các Ante sau của Balatro, vì số chips yêu cầu để đánh bại kẻ thù và boss tăng lên đáng kể.
Giống như một trong những nguồn ảnh hưởng khác của trò chơi, Poker, Balatro có thể rất gây nghiện. Từ kinh nghiệm cá nhân của tôi và nhiều bạn bè, tôi luôn cố gắng sắp xếp thời gian trong ngày để chơi thêm một Ante nữa. Cảm giác gây nghiện mà trò chơi mang lại cho người chơi đang có tác động đến cách các nhà phát triển game indie mới nổi trong vài năm qua, đặc biệt là những người phát triển game xây dựng bộ bài, tiếp cận các thiết kế của họ.
Kỷ Nguyên Trước Balatro: Các Game Xây Dựng Bộ Bài Ra Sao?
Lối chơi game Balatro với người chơi đối đầu trùm Big Blind
Để hiểu được sự thay đổi của thể loại game xây dựng bộ bài bắt đầu từ đâu, hãy cùng nhìn vào các trò chơi ra đời trước Balatro. Các game thẻ bài xây dựng bộ bài bắt đầu phổ biến vào cuối những năm 2000 với sự ra mắt của game thẻ bài Dominion. Lối chơi của nó rất giống với Magic: The Gathering ở khía cạnh thu thập thẻ bài. Điểm khác biệt của Dominion so với Magic là nó cho phép bạn sử dụng tiền xu trong game để mua những lá bài tốt hơn.
Đặc điểm này mang lại cho thể loại này một cảm giác rogue-like, cho phép bạn thỏa mãn “giấc mơ sức mạnh” khi ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn khi đối mặt với những con boss khó khăn hơn. Một game tương tự Balatro đã làm điều này rất tốt là Slay the Spire của Mega Crit. Mặc dù đây không phải là ảnh hưởng chính của Balatro, nhưng game này sử dụng hệ thống điểm cho phép bạn mua các nâng cấp và thẻ bài mạnh mẽ hơn, rất giống với các nâng cấp bạn có thể nhận được từ cửa hàng trong Balatro.
Tuy nhiên, tính thẩm mỹ của Slay the Spire so với tựa game của LocalThunk lại rất khác biệt, khi Slay the Spire là sự pha trộn giữa các yếu tố fantasy phương Tây và JRPG với cơ chế đánh theo lượt. Trong khi đó, Balatro lại có cảm giác như đang cuốn bạn vào không ngừng với lối chơi Poker gây nghiện cùng với phong cách nghệ thuật và âm thanh ảo giác.
Nguồn Cảm Hứng Trực Tiếp Của Balatro: Luck be a Landlord
Tựa game đã trực tiếp truyền cảm hứng cho Balatro là Luck be a Landlord của TrampolineTales.
Thay vì dựa trên các chủ đề fantasy như các game xây dựng bộ bài khác vào thời điểm đó, nhà phát triển đã kết hợp một giao diện đơn giản với các khối hình, mang lại cảm giác giống một video game cổ điển hơn. Phong cách này đã cho phép các cơ chế, vốn chịu ảnh hưởng nặng nề từ Slay the Spire, thực sự tỏa sáng.
Tương tự như bối cảnh cờ bạc của Balatro, cơ chế của Luck be a Landlord được xây dựng xoay quanh máy đánh bạc, nơi bạn thử vận may bằng cách quay để nhận các biểu tượng khác nhau nhằm đủ tiền trả tiền thuê nhà hàng tháng. Sau mỗi lượt quay, bạn có thể thêm các biểu tượng vào hàng để kiếm thêm tiền nhằm chi trả tiền thuê nhà tháng tiếp theo cho đến khi bạn trả đủ tiền thuê nhà cả năm và đánh bại chủ nhà của mình.
Thiết kế xây dựng các biểu tượng của bạn để vượt qua tiền thuê nhà hàng tháng cũng tương tự như cách bạn xây dựng bộ bài của mình trong Balatro để hoàn thành ba trận đấu trong mỗi Ante. Mặc dù Luck be a Landlord là một game nhỏ hơn nhiều, nhưng tựa game xây dựng bộ bài của LocalThunk đã chịu ảnh hưởng rất nhiều từ nó.
Tôi cũng muốn nói rằng việc cả hai game đều dựa trên cờ bạc vật lý là một yếu tố khác kết nối chúng về mặt chủ đề. Khi Luck be a Landlord mang máy đánh bạc vào thể loại xây dựng bộ bài, Balatro đã mang Poker vào. Mối liên hệ này có thể thấy rõ trong nhiều game Balatro-like, khi nhiều trong số chúng đều tham khảo các nguồn quen thuộc cho lối chơi của mình.
Điều Gì Khiến Balatro Nổi Bật Và Thành Công Đến Thế?
Người chơi Balatro đối mặt với trùm The Eye
So với các game ra đời trước, Balatro nổi bật với sự tập trung nâng cao vào các yếu tố rogue-like của nó. Có một số lá bài Joker đặc biệt được coi là hiếm hơn trong trò chơi và những lá bài này có thể được áp dụng cho các lượt chơi sau. Điều này cho phép các hành động và giao dịch mua được thực hiện trong các phiên chơi trước áp dụng cho các vòng chơi mới. Ở cuối mỗi game, tùy thuộc vào hiệu suất của bạn, các bộ bài mới có thể được mở khóa để sử dụng trong các lượt chơi mới.
Lựa chọn để các hành động của các vòng chơi trước ảnh hưởng đến các lượt chơi sau, cũng như khả năng mua để nâng cao hơn nữa các lượt chơi của bạn, làm cho Balatro trở nên nổi bật. Việc “game hóa” Poker mang lại cho nó một cảm giác vừa quen thuộc với người chơi bài vừa quen thuộc với fan của thể loại rogue-like. Sự kết hợp thể loại này đã phá vỡ khuôn mẫu và làm cho Balatro nổi bật. Do đó, nó đã nhanh chóng truyền cảm hứng cho các nhà sáng tạo khác trong thể loại xây dựng bộ bài.
Các Game “Balatro-like” Tiêu Biểu Hiện Nay
Mặc dù Balatro mới ra mắt hơn một năm, đã có nhiều game gần đây với cơ chế tương tự. Theo tôi, các đặc điểm định nghĩa những game này là: chúng lấy cảm hứng từ một game vật lý nổi tiếng, có cơ chế mua sức mạnh (power-up) và cho phép bạn đánh bại kẻ thù theo các vòng chơi.
Một trong những game đầu tiên được phát hành với các đặc điểm tương tự là Dungeons & Degenerate Gamblers của Purple Moss Collectors vào tháng 8 năm 2024. Ảnh hưởng từ game Blackjack của nó có thể làm cho game này cảm thấy bổ sung cho ảnh hưởng từ Poker của Balatro.
Lối chơi game Dungeons & Degenerate Gamblers, lấy cảm hứng Blackjack
Game này cũng có hệ thống tiến triển kiểu dungeon-crawler. Bạn chơi ở nhiều địa điểm “đen tối” khác nhau chống lại những tay cờ bạc của thị trấn cho đến khi bạn mất hết máu hoặc đánh bại tất cả kẻ thù trong mỗi khu vực. Đây là điểm khác biệt lớn so với Balatro, vì game này chia các vòng chơi theo địa điểm thay vì theo Ante.
Ngoài ra, Wordatro! của Le Poulet sử dụng lối chơi của Scrabble theo một cách tương tự. Mặc dù nó không có thẻ bài như Balatro, nhưng các ô chữ từ túi của bạn thay thế vị trí đó.
Giao diện game Wordatro! trên PC, mô phỏng Scrabble
Một trong những yếu tố nổi bật của game này là hệ thống mua nâng cấp cho các ô chữ hiện có của bạn, hoặc thêm nhiều ô hơn vào túi của bạn để bạn có thể rút ra và tạo ra những từ có điểm cao hơn. Hệ thống này cho phép bạn lên chiến lược tương tự như Balatro.
Ngoài ra còn có Solitomb của Jakub Wasilewski, một trong những game khó nhất mà tôi đã chơi trong năm qua. Nó lấy cảm hứng từ Balatro ở cách bạn chiến đấu với kẻ thù. Dựa trên game Solitaire cổ điển, đây là một game rogue-like khó nhằn, nơi bạn tạo ra các combo bằng cách sử dụng các lá bài khác nhau theo ý mình.
Các kẻ thù của mỗi vòng có những kẻ thù nhỏ hơn trong các bộ bài bạn rút ra, tương tự như cách các màn Poker blinds được sử dụng làm kẻ thù trong Balatro. Solitomb cũng sử dụng một kẻ thù bao trùm, đó là ác quỷ mà bạn đã lập khế ước, có thể so sánh với các boss ở cuối mỗi Ante trong Balatro. Ở cuối mỗi vòng, bạn có thể sử dụng vàng để nâng cấp và mua các kỹ năng mới.
Điểm chung đáng chú ý mà ba game này chia sẻ là tất cả chúng đều lấy cảm hứng từ các game vật lý với luật chơi được biết đến trên toàn cầu. Balatro cũng đã hoàn thiện hệ thống nâng cấp và chiến đấu với kẻ thù, nhưng sự thay đổi có ảnh hưởng nhất là biến những game nổi tiếng này thành trải nghiệm kỹ thuật số với các yếu tố video game truyền thống.
Tương Lai Nào Cho Thể Loại “Balatro-like”?
Lối chơi Balatro với quân bài Two Pair (Đôi) để đánh bại Small Blind
Với ngày càng nhiều game xây dựng bộ bài gia nhập thị trường dưới dạng Balatro-like, người ta có thể cho rằng thể loại này sẽ trở nên bão hòa. Tuy nhiên, tôi cảm thấy rằng khi những game này lấy cảm hứng từ Balatro, thì những game khác cũng sẽ lấy cảm hứng từ chúng.
Balatro được truyền cảm hứng từ Luck be a Landlord, vốn lại lấy cảm hứng từ Slay the Spire, và Slay the Spire cũng chịu ảnh hưởng từ Dominion—chuỗi lặp lại này sẽ tiếp tục. Với tất cả những tựa game vĩ đại đều có cộng đồng người hâm mộ cuồng nhiệt, và những nhà sáng tạo game indie này ban đầu cũng là fan của các tựa game mà họ dựa vào để phát triển tác phẩm của mình. Nếu điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ có thêm nhiều trải nghiệm tuyệt vời như Balatro, tôi nóng lòng muốn xem mình sẽ bị cuốn hút vào game nào tiếp theo.
Hãy cùng chia sẻ suy nghĩ và trải nghiệm của bạn về Balatro và các tựa game Balatro-like khác dưới phần bình luận nhé!
