Mùa lễ hội là khoảng thời gian để sum vầy, mua sắm và tận hưởng không khí vui tươi. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm mà các chiêu trò lừa đảo trực tuyến trở nên tinh vi và phổ biến hơn bao giờ hết, nhắm vào sự bận rộn và mất cảnh giác của mọi người. Hàng nghìn người đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo qua mạng, tin nhắn và điện thoại mỗi năm, dẫn đến thiệt hại về tài sản và thông tin cá nhân. Để giúp độc giả thuthuattonghop.net bảo vệ mình khỏi những mối đe dọa này, bài viết sẽ đi sâu phân tích các hình thức lừa đảo phổ biến nhất trong mùa lễ hội năm 2024 và cung cấp những biện pháp phòng tránh hữu hiệu, giúp bạn mua sắm và tận hưởng kỳ nghỉ một cách an toàn nhất.
Cảnh Giác Với Tin Nhắn Lừa Đảo Giao Hàng
Mua sắm trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến, và đi kèm với đó là sự gia tăng của các vụ lừa đảo liên quan đến giao nhận hàng hóa. Bên cạnh “hải tặc hàng hiên” rình rập đánh cắp các gói hàng ngay trước cửa nhà, mối đe dọa lớn hơn đến từ những tin nhắn giả mạo về tình trạng “thử giao hàng không thành công”, “xác nhận thông tin giao hàng” hay “đơn hàng bị trì hoãn”.
Chắc hẳn bạn đã quá quen thuộc với những loại tin nhắn này. Chúng không phải là điều mới lạ mà là một vấn đề nhức nhối tái diễn mỗi mùa lễ hội. Kẻ gian gửi các tin nhắn SMS giả mạo, tuyên bố rằng gói hàng của bạn bị trì hoãn hoặc cần bạn xác nhận thông tin để được giao. Hầu hết các tin nhắn này đều chứa một liên kết độc hại, nhưng tuyệt đối không nhấp vào liên kết đó.
Tin nhắn lừa đảo giả mạo dịch vụ giao hàng, cảnh báo về gói hàng bị trì hoãn hoặc yêu cầu xác nhận.
Dù bạn có đang chờ gói hàng nào hay không, hãy bỏ qua những tin nhắn đáng ngờ như vậy. Chúng thường giả mạo các nhà bán lẻ lớn như Amazon, Walmart hoặc các công ty vận chuyển như FedEx, UPS hay Bưu điện. Liên kết trong tin nhắn có thể dẫn đến việc cài đặt phần mềm độc hại vào thiết bị của bạn hoặc yêu cầu bạn thanh toán phí giao hàng. Cần nhấn mạnh rằng, bạn không bao giờ nên chia sẻ thông tin thẻ tín dụng của mình qua tin nhắn SMS. Nếu bạn lo lắng về một gói hàng, hãy đăng nhập trực tiếp vào tài khoản Amazon (hoặc nhà bán lẻ tương ứng) của bạn và kiểm tra tình trạng đơn hàng thông qua các nguồn chính thức.
Cuộc Gọi Giả Mạo Từ Các Thương Hiệu Lớn
Một chiêu trò tương tự nhưng phổ biến không kém là các cuộc gọi lừa đảo mạo danh nhân viên của các tập đoàn lớn như Amazon, Apple, Walmart, Best Buy hay PayPal. Cần lưu ý rằng, các công ty này hiếm khi tự động gọi điện cho bạn về các vấn đề liên quan đến tài khoản cá nhân.
Loại lừa đảo này thường sử dụng chiến thuật “gây sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ” (FUD). Kẻ gọi điện sẽ tuyên bố tài khoản của bạn đã bị hack, ai đó đã mua một chiếc iPhone bằng tài khoản của bạn, hoặc hồ sơ Amazon của bạn có thể bị xóa. Chúng sẽ đề nghị “giúp bạn khắc phục vấn đề ngay lập tức”, nhưng đừng bao giờ rơi vào bẫy này.
Cuộc gọi lừa đảo mạo danh các thương hiệu lớn như Amazon, Apple hay Walmart, cảnh báo về tài khoản bị hack.
Bạn sẽ không bao giờ nhận được một cuộc gọi ngẫu nhiên từ Amazon về gian lận tài khoản, hay một nhân viên Apple thông báo iCloud của bạn bị hack. Kịch bản này tương tự như những cuộc gọi giả mạo Microsoft đã tồn tại từ lâu, nơi kẻ gian yêu cầu truy cập máy tính hoặc thanh toán để “sửa lỗi”. Nếu bất kỳ “công ty” nào gọi cho bạn và yêu cầu tiền để khắc phục sự cố, hoặc đề cập đến việc thanh toán bằng thẻ quà tặng hoặc tiền điện tử, hãy lập tức dập máy.
Tránh Xa Trò Lừa “Secret Sister” Và Trao Đổi Quà Tặng Online
Không thể phủ nhận niềm vui của trò Secret Santa truyền thống với bạn bè, gia đình hoặc đồng nghiệp tại văn phòng. Tuy nhiên, xu hướng này nên dừng lại ở đó. Bạn nên tuyệt đối tránh xa bất kỳ trò lừa đảo “Secret Sister” hay các chương trình trao đổi quà tặng tương tự diễn ra trực tuyến mà không có sự tương tác trực tiếp.
Trò lừa đảo “trao đổi quà tặng” này đã xuất hiện và tràn ngập Facebook từ năm 2015, và lại tái diễn trên Facebook, Instagram và TikTok trong các mùa lễ hội gần đây. Tin nhắn thường kêu gọi bạn mua một món quà trị giá khoảng 10 USD và gửi cho một người lạ, đổi lại bạn sẽ nhận được nhiều món quà khác.
Quà tặng Secret Santa trên bàn, tượng trưng cho các chương trình trao đổi quà online cần cảnh giác.
Giao diện Facebook với thông báo về trò lừa đảo Secret Sister, một hình thức lừa đảo quà tặng qua mạng xã hội.
Cái gọi là “thư vui vẻ” từ “chị gái bí mật” của bạn thực chất là một mô hình kim tự tháp. Bạn sẽ không bao giờ nhận được quà, mà ngược lại, có thể mất nhiều hơn chỉ là món đồ 10 USD gửi cho một người lạ. Thay vào đó, nó sẽ trở thành một “món quà” tiếp tục lấy đi của bạn. Để tham gia, bạn sẽ phải cung cấp cho người tổ chức đủ loại thông tin cá nhân, bao gồm họ tên đầy đủ, địa chỉ, email, số điện thoại, và đôi khi còn nhiều hơn thế. Những thông tin này sau đó có thể bị tin tặc sử dụng để đánh cắp danh tính, thực hiện các cuộc tấn công lừa đảo (phishing), cố gắng xâm nhập vào tài khoản của bạn, đặt lại mật khẩu và nhiều hành vi độc hại khác. Đây là những mối nguy hiểm thực sự, vì vậy hãy tránh xa chúng. Nếu một lời mời nghe có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, thì nhiều khả năng đó là một trò lừa đảo.
Các Chiêu Trò Lừa Đảo Khác Cần Cảnh Giác
Đáng tiếc là mùa lễ hội không làm những kẻ lừa đảo ngừng hoạt động. Cũng giống như chúng ta, đây là khoảng thời gian bận rộn nhất của chúng. Ngoài các chiêu trò phổ biến đã đề cập, vẫn còn nhiều hình thức lừa đảo khác mà bạn cần hết sức lưu ý.
Theo báo cáo tội phạm mạng năm 2023 của FBI, người tiêu dùng mất hàng trăm triệu đô la mỗi năm trong mùa lễ hội. Google chặn hơn 15 tỷ email lừa đảo mỗi ngày vào thời điểm này, một con số đáng kinh ngạc, và đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Dưới đây là một số hình thức lừa đảo khác mà bạn cần cảnh giác và tránh xa:
- Quà tặng giả mạo: Nhiều thương hiệu tổ chức các chương trình quà tặng trong mùa lễ hội, nhưng hãy cẩn thận với các chương trình từ các nguồn không xác định hoặc yêu cầu thông tin thẻ tín dụng để tham gia.
- Tổ chức từ thiện giả: Các cuộc gọi, tin nhắn và thậm chí thư từ các tổ chức có tên quen thuộc (nhưng giả mạo) sẽ kêu gọi quyên góp từ thiện. Đừng bao giờ thực hiện.
- Wi-Fi công cộng không an toàn: Wi-Fi tại quán cà phê hay khách sạn có thể rất tiện lợi khi đi du lịch, nhưng hãy cẩn thận. Tin tặc nhắm mục tiêu vào Wi-Fi công cộng với các cửa sổ pop-up nguy hiểm. Wi-Fi miễn phí không phải lúc nào cũng an toàn, vì vậy đừng truy cập tài khoản ngân hàng hoặc đăng nhập vào các trang web nhạy cảm khi sử dụng Wi-Fi công cộng.
- Email lừa đảo có mục tiêu: Hãy cảnh giác với các email chứa thông tin cụ thể hoặc có mục tiêu về bạn hoặc nhân khẩu học của bạn. Đó có thể là email giả mạo từ một công việc trước đây, một kỳ nghỉ gần đây bạn đã đăng trên mạng xã hội hoặc các thông báo ngân hàng giả mạo.
- Cửa hàng giả mạo trên mạng xã hội: Những kẻ lừa đảo còn tạo ra các trang web giả mạo và chạy quảng cáo trên mạng xã hội với các chương trình giảm giá cực lớn để lừa khách hàng. Hãy tìm “https” trong URL (chữ S là viết tắt của secure – an toàn). Tốt hơn hết, chỉ mua hàng từ các trang web bạn biết và tin tưởng.
- Thiết bị skimming thẻ: Tình trạng skimming thẻ tại cây ATM, trạm xăng và thiết bị thanh toán vẫn là một vấn đề lớn. Để được bảo vệ tốt hơn, hãy sử dụng thẻ tín dụng thay vì thẻ ghi nợ, và không lưu thông tin thẻ tín dụng của bạn trên các trang web bán lẻ, vì skimming kỹ thuật số cũng có thể xảy ra.
- Gia hạn đăng ký giả: Hãy cẩn thận với các email giả mạo từ các dịch vụ chống vi-rút, nền tảng phát trực tuyến và các dịch vụ đăng ký khác. Kẻ lừa đảo làm cho những email này trông rất thật, vì vậy hãy sử dụng sự thận trọng.
- Lừa đảo tiền điện tử (Crypto scams): Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, chúng ta phải nhắc đến tiền điện tử. Không bao giờ chia sẻ cụm từ khôi phục ví (wallet passphrase) của bạn với bất kỳ ai, và đừng bao giờ gửi tiền điện tử cho người lạ. Ngay cả khi bạn nhận được email đe dọa, tin nhắn tống tiền hoặc lời hứa hẹn về lợi nhuận khổng lồ, hãy tránh xa tất cả.
Các Mẹo Giúp Bạn Tránh Lừa Đảo Trong Mùa Lễ Hội
Biểu tượng Bitcoin trên lưỡi câu với các cảnh báo, thể hiện chiêu trò lừa đảo tiền điện tử và crypto scam.
Để khép lại, hãy luôn sử dụng sự tỉnh táo của bạn. Nếu một điều gì đó nghe có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, thì nhiều khả năng đó là một trò lừa đảo. Và hãy nhớ rằng, không có gì là miễn phí.
Bạn nên cảnh giác với những cuộc gọi, tin nhắn hoặc email không mong muốn hoặc không rõ nguồn gốc. Đừng chia sẻ thông tin cá nhân hoặc ngân hàng của bạn với các trang web mà bạn không biết hoặc không tin tưởng. Hãy tìm hiểu kỹ về bất kỳ nhà bán lẻ nào mà bạn chưa từng nghe đến. Đừng bao giờ nhấp vào các liên kết ngẫu nhiên, bất kể chúng đến từ đâu. Hãy cảnh giác với bất kỳ điều gì nghe có vẻ đáng ngờ. Quan trọng hơn, hãy sử dụng thẻ tín dụng bất cứ khi nào có thể để được hưởng tất cả các biện pháp bảo vệ bổ sung.
Một ý tưởng khác là hãy kiểm tra và đối chiếu các giao dịch thẻ ghi nợ/thẻ tín dụng và sao kê tài khoản của bạn trong suốt mùa lễ hội để đảm bảo mọi thứ đều chính xác. Nếu có bất kỳ khoản phí nào trông đáng ngờ, hãy hành động nhanh chóng. Và kiểm tra lại một lần nữa sau kỳ nghỉ để đảm bảo an toàn.
Cuối cùng, hãy cân nhắc sử dụng một trình quản lý mật khẩu cùng với xác thực hai yếu tố cho các hoạt động mua sắm và đăng nhập tài khoản trực tuyến. Có thể nghe có vẻ hơi nghiêm khắc, nhưng nếu bạn không biết người hoặc cửa hàng đó, hãy tỏ ra hoài nghi về hầu hết mọi thứ trong mùa lễ hội.
