Mua điện thoại đã qua sử dụng là một lựa chọn hấp dẫn để tiết kiệm chi phí, đặc biệt trong bối cảnh giá thiết bị công nghệ ngày càng tăng cao. Tuy nhiên, đi kèm với lợi ích về giá, người dùng cũng phải đối mặt với hàng loạt rủi ro tiềm ẩn. Từ những thiết bị có thể đã bị đánh cắp, máy không còn bảo hành, cho đến những chiếc điện thoại đã trải qua nhiều lần sửa chữa, việc mua sắm không cẩn trọng có thể dẫn đến những phiền toái và tốn kém không đáng có. Để tránh “tiền mất tật mang”, bạn cần trang bị kiến thức và sự thận trọng cần thiết trước khi quyết định sở hữu một chiếc điện thoại “đời cũ” nhưng chưa chắc đã “êm”. Bài viết này sẽ đi sâu vào các rủi ro chính và cung cấp những lời khuyên hữu ích để bạn có thể đưa ra lựa chọn sáng suốt nhất.
1. Hiệu suất pin suy giảm nghiêm trọng
Một trong những vấn đề phổ biến và dễ nhận thấy nhất ở điện thoại cũ chính là hiệu suất pin. Dung lượng pin của điện thoại sẽ giảm dần theo thời gian sử dụng và số chu kỳ sạc. Một chiếc điện thoại cũ có thể đã trải qua hàng trăm, thậm chí hàng nghìn chu kỳ sạc, khiến khả năng giữ năng lượng của pin không còn như ban đầu. Điều này có nghĩa là thiết bị sẽ nhanh chóng hết pin, đòi hỏi bạn phải sạc liên tục nhiều lần trong ngày, gây bất tiện lớn.
Nếu tình trạng pin quá kém, nó không chỉ ảnh hưởng đến thời lượng sử dụng mà còn có thể tác động tiêu cực đến hiệu suất tổng thể của điện thoại, khiến máy hoạt động chậm chạp hoặc gặp các vấn đề đột ngột tắt nguồn. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ phải chi thêm tiền để thay thế pin mới, điều này có thể làm cho tổng chi phí sở hữu một chiếc điện thoại cũ gần bằng hoặc thậm chí vượt quá một chiếc điện thoại mới. Do đó, việc kiểm tra tình trạng sức khỏe pin là cực kỳ quan trọng. Đối với iPhone, bạn có thể kiểm tra trong phần Cài đặt > Pin > Tình trạng pin & Sạc. Với Android, các ứng dụng bên thứ ba hoặc một số nhà sản xuất có tính năng kiểm tra tích hợp.
Giao diện hiển thị tình trạng pin trên điện thoại Android Google Pixel
Nếu dung lượng pin tối đa dưới 80%, hoặc tệ hơn là dưới 70%, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng hoặc tránh mua thiết bị đó.
2. Bảo hành hạn chế hoặc không có
Khi mua một chiếc điện thoại cũ từ các cửa hàng hoặc cá nhân, khả năng cao thiết bị đó đã hết thời hạn bảo hành từ nhà sản xuất. Điều này đồng nghĩa với việc mọi vấn đề phát sinh sau khi mua, từ lỗi phần cứng đến hỏng hóc do sử dụng, bạn sẽ phải tự chi trả toàn bộ chi phí sửa chữa. Chi phí này có thể khá lớn và tích lũy lại, khiến khoản tiết kiệm ban đầu trở nên vô nghĩa, thậm chí khiến tổng chi phí sở hữu một chiếc điện thoại cũ đắt ngang một thiết bị mới.
Ngoài ra, việc không còn bảo hành cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ không nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật chính thức từ nhà sản xuất khi gặp các vấn đề về phần mềm hoặc cần tư vấn. Để giảm thiểu rủi ro này, các chuyên gia khuyên bạn chỉ nên mua điện thoại cũ nếu thiết bị vẫn còn một khoảng thời gian bảo hành hợp lý, ngay cả khi điều đó có nghĩa là bạn phải trả một mức giá cao hơn một chút. Khi mua trực tiếp, bạn có thể kiểm tra tình trạng bảo hành thông qua cài đặt của điện thoại hoặc trên trang web chính thức của nhà sản xuất bằng số IMEI hoặc serial number.
3. Rủi ro mua phải hàng trộm cắp/gian lận
Thị trường điện thoại cũ, đặc biệt là giao dịch giữa cá nhân với cá nhân, tiềm ẩn nguy cơ mua phải thiết bị bị đánh cắp. Nếu bạn mua điện thoại từ một người không quen biết, khả năng thiết bị đó là hàng trộm cắp là rất cao. Khi chủ sở hữu gốc báo mất và điện thoại bị đưa vào danh sách đen (blacklist) bởi các nhà mạng, nó có thể trở nên vô dụng, không thể thực hiện cuộc gọi, nhắn tin hoặc truy cập mạng di động. Việc này không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn có thể kéo theo các vấn đề pháp lý không mong muốn.
Để tự bảo vệ mình, bạn nên ưu tiên mua điện thoại từ các cửa hàng uy tín, có chính sách đổi trả hoặc bảo hành rõ ràng. Khi giao dịch trực tiếp, hãy yêu cầu người bán cung cấp số IMEI của thiết bị. Số IMEI là một mã định danh duy nhất cho mỗi điện thoại và bạn có thể sử dụng mã này để kiểm tra tình trạng pháp lý của máy trên các cơ sở dữ liệu trực tuyến như IMEI.info hoặc trên trang web của các nhà mạng. Việc kiểm tra IMEI sẽ giúp bạn xác định liệu điện thoại có bị đưa vào danh sách đen hay không, từ đó tránh được rủi ro mất tiền oan và các rắc rối pháp lý tiềm ẩn.
Hình ảnh kiểm tra số IMEI của điện thoại trên trang web IMEI.info để phát hiện thiết bị bị trộm
4. Hao mòn ẩn và linh kiện bên thứ ba không chính hãng
Ngay cả khi một chiếc điện thoại cũ trông hoàn hảo về mặt hình thức và hoạt động trơn tru lúc ban đầu, bạn khó có thể biết chính xác mức độ hao mòn thực sự của nó hoặc số lần thiết bị đã được sửa chữa, thay thế linh kiện. Đáng lo ngại hơn, các linh kiện thay thế đó có thể là hàng kém chất lượng hoặc không chính hãng, ảnh hưởng đến độ bền và hiệu suất về lâu dài.
Mặc dù không có cách nào đảm bảo 100% để phát hiện tất cả các vấn đề ẩn, bạn vẫn có thể thực hiện một số bước để giảm thiểu rủi ro. Hãy kiểm tra kỹ lưỡng điện thoại dưới ánh sáng tốt, thử nghiệm tất cả các nút bấm, loa, micro và kiểm tra độ chắc chắn, độ nhạy của cổng sạc. Một dấu hiệu quan trọng khác là kiểm tra chỉ báo tiếp xúc chất lỏng (LCI) thường nằm bên trong khay SIM. Nếu LCI chuyển sang màu đỏ hoặc hồng, điện thoại đã từng bị ngấm nước, đây là một yếu tố rủi ro lớn. Cách an toàn nhất vẫn là mua từ một nguồn đáng tin cậy, lý tưởng nhất là từ người bạn quen biết hoặc cửa hàng có danh tiếng tốt.
Hình ảnh nội thất điện thoại thông minh đang được sửa chữa, cho thấy các linh kiện bên trong và vỏ ngoài
5. Giá trị bán lại thấp khi nâng cấp
Mục đích chính của việc mua điện thoại cũ là tiết kiệm tiền. Tuy nhiên, nếu bạn có kế hoạch bán lại thiết bị đó trong tương lai để nâng cấp, bạn sẽ nhận ra rằng giá trị bán lại của nó thường rất thấp. Điện thoại cũ thường là các mẫu đã lỗi thời, chỉ còn hỗ trợ phần mềm giới hạn, và có thể có những dấu hiệu hao mòn rõ ràng như vết xước, móp méo hoặc các vấn đề về pin. Tất cả những yếu tố này khiến giá trị của chúng giảm nhanh chóng.
Ngược lại, điện thoại mới thường ở trong tình trạng tốt nhất, được nhà sản xuất cam kết hỗ trợ phần mềm lâu dài và giữ giá tốt hơn, đặc biệt nếu chúng vẫn còn thời hạn bảo hành. Nếu bạn là người thường xuyên nâng cấp thiết bị và coi trọng giá trị bán lại, việc đầu tư vào một chiếc điện thoại mới ngay từ đầu có thể là lựa chọn kinh tế hơn về lâu dài, dù chi phí ban đầu có cao hơn.
6. Hỗ trợ cập nhật phần mềm giới hạn
Các nhà sản xuất điện thoại thông minh chỉ cung cấp các bản cập nhật hệ điều hành (OS) và vá lỗi bảo mật trong một khoảng thời gian nhất định sau khi thiết bị được phát hành. Nếu chiếc điện thoại bạn đang định mua đã ra mắt vài năm, rất có thể nó sẽ sớm ngừng nhận được các bản nâng cấp OS lớn và các bản vá bảo mật quan trọng. Điều này khiến thiết bị dễ bị tấn công bởi phần mềm độc hại (malware) và các nỗ lực xâm nhập từ hacker. Bạn cũng sẽ bỏ lỡ các cải tiến giao diện người dùng (UI) và tính năng mới đi kèm với các phiên bản OS mới hơn.
Thêm vào đó, các phiên bản ứng dụng mới hơn có thể dần không tương thích với điện thoại cũ theo thời gian, hạn chế khả năng truy cập vào một số tính năng hoặc thậm chí không thể sử dụng ứng dụng đó. Để tránh những vấn đề này, hãy kiểm tra lịch trình hỗ trợ cập nhật OS của mẫu điện thoại bạn quan tâm trên trang web của nhà sản xuất và ưu tiên những model vẫn còn vài năm hỗ trợ cập nhật. Nếu thời gian hỗ trợ quá ngắn, việc đầu tư vào một thiết bị mới thường là lựa chọn tối ưu hơn.
Những lý do trên cho thấy việc mua điện thoại mới có thể là một quyết định sáng suốt hơn trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn quyết định mua một thiết bị đã qua sử dụng, hãy tuân thủ các lời khuyên và hướng dẫn kiểm tra chi tiết được trình bày trong bài viết này. Điều đó sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro, tránh những hối tiếc về sau và đảm bảo rằng khoản đầu tư của mình thực sự mang lại giá trị.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn khi mua điện thoại cũ hoặc bất kỳ thắc mắc nào trong phần bình luận bên dưới!
