NVIDIA, gã khổng lồ trong ngành card đồ họa, gần đây đã thực hiện một thay đổi quan trọng trên các dòng card đồ họa thế hệ mới nhất của mình, đặc biệt là series 50 sắp ra mắt hoặc đã được giới thiệu. Mặc dù những GPU này mang đến hiệu năng vượt trội và nhiều cải tiến đáng giá, nhưng chúng lại không còn hỗ trợ tính năng PhysX 32-bit. Điều này đang dấy lên mối lo ngại đáng kể trong cộng đồng game thủ, đặc biệt là những người yêu thích các tựa game cũ vốn sử dụng công nghệ này. Liệu đây có phải là một bước lùi đáng kể, và ảnh hưởng của nó đối với trải nghiệm chơi game của người Việt sẽ như thế nào?
PhysX Là Gì Và Tại Sao Lại Quan Trọng Với Game?
PhysX là một công nghệ mô phỏng vật lý độc quyền, cho phép các engine game thực hiện các phép tính phức tạp theo thời gian thực để tạo ra hiệu ứng vật lý chân thực. Điều này bao gồm những chi tiết nhỏ như vải vóc bay phấp phới, nước chảy tự nhiên, các hạt bụi hay mảnh vỡ bay trong không khí, và môi trường có thể phá hủy.
Ban đầu, PhysX được phát triển bởi một công ty tên là Ageia, thậm chí họ còn bán các card PhysX chuyên dụng để cắm cùng với card đồ họa chính. Tuy nhiên, NVIDIA đã nhanh chóng nhận thấy tiềm năng của công nghệ này và mua lại Ageia cùng với PhysX. Kể từ đó, PhysX đã được tích hợp trực tiếp vào các GPU của NVIDIA, cho phép các phép tính vật lý được thực hiện song song trên cùng một card đồ họa, mang lại hiệu suất tối ưu và trải nghiệm hình ảnh sống động.
PhysX Chưa Biến Mất Hoàn Toàn, Nhưng…
Điều quan trọng cần hiểu là công nghệ PhysX tổng thể vẫn còn tồn tại. Các tựa game sử dụng phiên bản PhysX 64-bit, chẳng hạn như siêu phẩm Batman: Arkham Knight, vẫn sẽ chạy mượt mà trên các card đồ họa NVIDIA thế hệ mới nhất mà không gặp bất kỳ vấn đề nào.
Hình ảnh Batman Arkham Knight mô tả Batman trong mưa, minh họa hiệu ứng PhysX 64-bit.
Tuy nhiên, vấn đề phát sinh với những trò chơi được phát triển dựa trên phiên bản PhysX 32-bit, ví dụ điển hình là Batman: Arkham Asylum. Khi chơi các tựa game này trên card NVIDIA đời mới, hệ thống sẽ tự động chuyển các phép tính PhysX sang xử lý bằng CPU. Mặc dù CPU hiện đại ngày càng mạnh mẽ, chúng không được thiết kế tối ưu cho các tác vụ xử lý song song cường độ cao như PhysX yêu cầu. Do đó, ngay cả một máy tính cấu hình khủng với CPU mạnh mẽ cũng có thể bị “nghẽn” khi xử lý PhysX, trong khi chiếc card đồ họa thế hệ 50-series đắt tiền lại “ngồi chơi”. Điều này dẫn đến tình trạng giảm hiệu năng nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng hình ảnh, làm mất đi trải nghiệm mà nhà phát triển mong muốn.
Tại Sao Việc Loại Bỏ PhysX 32-bit Lại Đáng Quan Ngại?
Một số ý kiến cho rằng PhysX thường chỉ là một tính năng tùy chọn trong các game, và không nhiều tựa game thực sự triển khai nó. Hơn nữa, vì card AMD không hỗ trợ PhysX và công nghệ này thường gây tốn hiệu năng trên các card cấp thấp hơn, nên hầu hết các game sử dụng PhysX đều coi nó như một hiệu ứng “làm đẹp” bổ sung.
Tuy nhiên, đây là một quan điểm có phần chưa đầy đủ. PhysX không chỉ là một tính năng tùy chọn mà còn là một phần của thiết lập đồ họa cao cấp nhất trong các trò chơi đó. Nó là cách mà các nhà phát triển muốn người chơi trải nghiệm thế giới game của họ ở chất lượng tốt nhất. Khi tính năng này không còn hoạt động đúng cách, điều đó đồng nghĩa với việc các tựa game đó không thể được “bảo tồn” một cách trọn vẹn trên các thế hệ card NVIDIA hiện tại và tương lai. Game thủ không thể trải nghiệm game một cách đầy đủ như những gì nhà phát triển đã tạo ra.
NVIDIA Và Lịch Sử Hỗ Trợ Game: Điều Gì Đang Xảy Ra?
NVIDIA từ lâu đã nổi tiếng với khả năng hỗ trợ tuyệt vời cho các tựa game cũ và khả năng tương thích ngược của card đồ họa của họ. Khác với những thách thức mà card đồ họa Intel Arc từng gặp phải khi mới ra mắt (ví dụ, hiệu suất kém với các game chạy DirectX 9 do thiếu hỗ trợ API gốc), cả NVIDIA và AMD đều duy trì sự hỗ trợ vững chắc cho các công nghệ game cũ. Điều này cho phép game thủ PC dễ dàng chơi các tựa game ra đời hàng thập kỷ trước mà không gặp quá nhiều trở ngại.
Ảnh trong game Mirror's Edge, đại diện cho game cũ và khả năng tương thích của card đồ họa NVIDIA.
Việc NVIDIA đột ngột loại bỏ hỗ trợ PhysX 32-bit mà không đưa ra giải pháp thay thế có vẻ “lệch pha” so với chính sách hỗ trợ game truyền thống của họ. Điều này càng đáng lo ngại hơn khi báo cáo từ Tom’s Hardware cho thấy NVIDIA hiện kiếm gần 90% doanh thu từ các trung tâm dữ liệu AI, cho thấy một sự dịch chuyển trọng tâm kinh doanh rõ rệt.
Biểu đồ phân tích doanh thu của NVIDIA, cho thấy sự tăng trưởng của mảng AI data center và lo ngại về mảng gaming.
Hy vọng rằng mảng gaming, vốn là nền tảng xây dựng nên tên tuổi của NVIDIA với cộng đồng game thủ đam mê, sẽ không trở thành một phần “chiếu dưới” trong chiến lược phát triển của công ty.
Giải Pháp Nào Cho Vấn Đề PhysX 32-bit Hiện Tại?
Giải pháp tốt nhất và bền vững nhất sẽ là việc NVIDIA phát triển một giải pháp phần mềm, có thể là một lớp dịch (translation layer) hoặc công nghệ mô phỏng nào đó, để các phép tính PhysX 32-bit vẫn có thể được thực hiện hiệu quả trên GPU mới. Tuy nhiên, do PhysX là công nghệ độc quyền, việc phát triển một giải pháp cộng đồng hợp pháp là rất khó khăn.
Cấu hình máy tính với hai card đồ họa GPU, một giải pháp tiềm năng để xử lý PhysX 32-bit.
Trong bối cảnh hiện tại, game thủ có một số lựa chọn tạm thời:
- Dùng Card Đồ Họa Cũ Hơn: Giữ lại hoặc tìm mua các dòng card NVIDIA 40-series trở xuống, vốn vẫn còn hỗ trợ PhysX 32-bit. Đây là một giải pháp tạm thời, nhưng sẽ không tận dụng được hiệu năng của các dòng card mới.
- Thêm GPU Thứ Hai Chuyên Dụng Cho PhysX: Một lựa chọn khả thi, mặc dù tốn kém, là lắp thêm một card đồ họa thứ hai vào hệ thống của bạn, ví dụ như một chiếc RTX 2060 cũ. Bạn có thể chỉ định GPU này chuyên xử lý các tác vụ PhysX, trong khi card 50-series hoặc mới hơn của bạn xử lý các tác vụ đồ họa chính. Đây là giải pháp “vẹn cả đôi đường” nhất ở thời điểm hiện tại.
Mặc dù NVIDIA có thể có những lý do chính đáng cho việc loại bỏ hỗ trợ PhysX 32-bit từ góc độ kinh doanh và kỹ thuật, nhưng từ góc độ trải nghiệm người dùng và bảo tồn game, quyết định này vẫn tạo ra một cảm giác không trọn vẹn.
Tài liệu tham khảo:
- NVIDIA Is Dropping 32-Bit CUDA Support: Should You Worry? – XDA-Developers
- NVIDIA Enjoys $130B Annual Earnings Despite Gaming Segment Supply Constraints – Tom’s Hardware
